Wie Spinoza bestudeert, ontmoet vroeg of laat Dagobert D. Runes op zijn weg. Deze merkwaardige man werd geboren in 1902 in Zastavna (Bukovina) dat vroeger deel uitmaakte van het Oostenrijks-Hongaarse keizerrijk maar nu in Oekraïne ligt. Hij behaalde in 1924 een doctoraat in de filosofie aan de Universiteit van Wenen. Omdat hij zich, als vele anderen in die tijd, bedreigd voelde door het al maar sterker en driester wordende nazisme, besloot hij in 1926 uit te wijken naar de Verenigde Staten van Amerika. Runes was een erudiete man en polyglot: naast het Engels was hij o.a. ook vertrouwd met bijbel-Hebreeuws, Jiddisch, Latijn, Frans, Duits, Tjechisch, Pools en Russisch.
Dagobert D. Runes ( 1902-1982)
Runes die in zijn Weense periode al enkele boeken schreef, zette zijn schrijversactiviteit in de VS verder en waagde zich ook in de uitgeverswereld: hij was editor van The Modern Thinker en nadien van Current Digest.
Van 1931 tot 1934 was hij directeur van het Institute for Advanced Education in New York City. Hij ging in die periode ook al aan de slag als uitgever. Die activiteit mondde uit in de oprichting van een eigen uitgeverij: in 1941-42 richtte hij de Philosophical Library op. Dat was geen uitgeverij als een andere: de Philosophical library had ook educatieve ambities: Runes wilde via zijn uitgeverij filosofische kennis verspreiden en bovendien teksten van belangrijke filosofen onder de aandacht brengen van een breed publiek. Dagobert Runes had de gave om talentvolle en veelbelovende geleerden te spotten en te publiceren voor ze beloond werden met een Nobelprijs en een wereldreputatie hadden: uiteindelijk werden zowat 22 nobelprijswinners in zijn Philosophical library uitgegeven.
De Philosphical library publiceerde meer dan 2000 titels over filosofie, psychologie, religie en geschiedenis. Absolute bestsellers waren Out of my Later Years van Albert Einstein, Tears and Laughter door Kahlil Gibran, Classical Mathematics door Max Planck, en Jean-Paul Sartre’s meesterwerk Being and Nothingness.
Dagobert Runes schreef een Dictionary of Philosophy (1942) en een Spinoza dictionary (1951) die hij beide in zijn uitgeverij publiceerde en waarvoor Albert Einstein, waarmee hij bevriend was en die ook Spinoza een warm hart toedroeg, een voorwoord schreef. Beide werken zijn na meer dan een halve eeuw nog steeds op de markt. We publiceren in wat volgt uit Runes’ Spinoza Dictionary, het Woord vooraf van Albert Einstein en de Inleiding van de auteur. Uit Runes’ Pictorial history of philosophy (1959) reproduceren we het hoofdstuk dat aan Spinoza is gewijd.
Wij danken de heer Regeen Runes Kiernan Najar van Philosophical Library Inc.voor de vriendelijke toestemming om langere fragmenten uit beide boeken op onze site te mogen publiceren.